Bijna helft werknemers denkt dat AI hun baan zal vervangen

Volgens een wereldwijde studie naar het vertrouwen in AI (Artificial Intelligence)  gelooft 42% van de mensen dat AI banen in hun werkgebied zal vervangen of belangrijke aspecten van hun werk zal uitvoeren.  Desondanks denken veel mensen positief over AI. Een derde van de mensen gelooft dat ze nooit AI op de werkplek gebruiken, en nog eens 13 procent twijfelt. Nederlanders staan volgens het onderzoek zeer wantrouwend tegenover AI, maar 18 procent gelooft er onvoorwaardelijk in, tegenover 66 procent in landen als India en China.

Nederland staat ook helemaal onderaan op het gebied van awareness. 58 procent heeft hier van AI gehoord, tegenover gemiddeld 82 procent in het onderzoek met Zuid-Korea en China op bijna 100 procent. Aangetekend moet worden dat het onderzoek uit eind 2022 dateert, dus voor de grootschalige introductie van chatgpt.

De gegevens zijn gebaseerd op het wereldwijde onderzoek Trust in Artificial Intelligence: A Global Study van de University of Queensland en KPMG Australia . Het onderzoek werd uitgevoerd tussen september en oktober 2022. De totale steekproef omvatte 17.193 respondenten uit 17 landen die de volwassen bevolking vertegenwoordigen op basis van geslacht, leeftijd en regionale spreiding.

Het betreft  17 landen in alle regio’s van de wereld: Australië, Brazilië, Canada, China, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, India, Israël, Japan, Nederland, Singapore, Zuid-Afrika, Zuid-Korea, het Verenigd Koninkrijk (VK) en de Verenigde Staten van Amerika (VS). Deze landen zijn leiders op het gebied van AI-activiteit en -gereedheid in hun regio. Elke landensteekproef is nationaal representatief voor de bevolking op basis van leeftijd, geslacht en regionale spreiding.

De meeste mensen (55 procent) voelen zich op hun gemak bij het gebruik van AI op het werk om taken in de besluitvorming door managers uit te breiden en te automatiseren. Mensen geven eigenlijk de voorkeur aan AI-betrokkenheid boven menselijke besluitvorming, maar ze willen dat mensen de controle behouden.

AI-tools helpen nu al taken te automatiseren, gegevens te verzamelen en te analyseren, grafische ontwerpen te maken of elementaire vragen van klanten af te handelen.

Een paar hoofdbevindingen uit het rapport:

1. AI-vertrouwen en acceptatie

Drie op de vijf mensen (61 procent) zijn ambivalent of niet bereid om AI te vertrouwen.

Maar jongere generaties en universitair geschoolden zijn meer accepterend. Mensen hebben meer vertrouwen in de mogelijkheden en behulpzaamheid van AI-systemen en zijn sceptischer over hun veiligheid, beveiliging en eerlijkheid.

2. Hoe goed begrijpen mensen AI?

Hoewel de meeste mensen (82 procent) wel eens van AI hebben gehoord, weet ongeveer de helft (49 procent) niet hoe en wanneer het wordt gebruikt. De meesten (82 procent) willen echter meer leren.

Bovendien geeft 68 procent van de mensen aan veelgebruikte AI-toepassingen te gebruiken, maar weet 41 procent niet dat AI een sleutelcomponent is in die toepassingen.

3. Voordelen van AI

De meeste mensen (85 procent) geloven dat AI een reeks voordelen zal opleveren, waaronder efficiëntie, effectiviteit, innovatie en middelen.

Gemiddeld gelooft slechts één op de twee mensen dat de voordelen van AI opwegen tegen de risico’s. Mensen in India, China, Zuid-Afrika en Brazilië zijn het meest positief over de voordelen van AI. Omgekeerd zijn Australië, Canada, het VK en Japan het minst positief.

4. Risico’s van AI

Naast de voordelen zien de meeste mensen (73 procent) significante risico’s in AI.

Cyberbeveiliging wordt wereldwijd als het grootste risico beoordeeld, gevolgd door schadelijk gebruik van AI, banenverlies (vooral in India en Zuid-Afrika), verlies van privacy, systeemfalen (vooral in Japan), deskilling en ondermijning van mensenrechten.

5. Verwachtingen rond AI-regulering

De meeste mensen (71 procent) vinden AI-regulering noodzakelijk.

Velen verwachten enige vorm van extern, onafhankelijk toezicht en slechts 39 procent gelooft dat het huidige bestuur en de huidige regelgeving voldoende zijn om mensen te beschermen en het gebruik van AI veilig te maken.

6. Principes van verantwoorde AI

Er is een sterke wereldwijde steun voor de principes van betrouwbare AI die oorspronkelijk door de Europese Unie zijn voorgesteld, en bijna iedereen (97 procent) beschouwt deze principes als belangrijk voor vertrouwen.

7. AI op de werkvloer

Een derde van de mensen gelooft dat ze nooit AI op de werkplek gebruiken, en nog eens 13 procent twijfelt. Dit suggereert dat velen niet volledig begrijpen waar en hoe AI momenteel wordt gebruikt.

De meeste mensen (55 procent) voelen zich op hun gemak bij het gebruik van AI op het werk om taken in de besluitvorming door managers uit te breiden en te automatiseren. Mensen geven eigenlijk de voorkeur aan AI-betrokkenheid boven menselijke besluitvorming, maar ze willen dat mensen de controle behouden.
Behalve in China en India geloven de meeste mensen dat AI meer banen zal schrappen dan creëren

8. Veranderende houdingen

We onderzochten de houding ten opzichte van AI in Australië, het VK, de VS, Canada en Duitsland in 2020.

Het vertrouwen in AI is in elk van deze landen tussen 2020 en 2022 toegenomen. In

2022 hebben meer mensen gehoord van AI (78 procent) dan in 2020 (62 procent) en zullen ze eerder het gebruik van AI in veelvoorkomende toepassingen identificeren, maar er was geen verandering in subjectief begrip.

Er was geen verandering in de waargenomen adequaatheid van AI-bestuur en -regulering, noch het vertrouwen in entiteiten om AI te ontwikkelen, te gebruiken en te besturen.

Een vergelijkbaar percentage (39%) is het er echter niet mee eens dat AI hun werk zal overnemen. Sommige banen vereisen nog steeds een fysieke tussenkomst van een persoon en kunnen momenteel niet door AI worden vervangen.

Bijna een vijfde (19%) van de respondenten staat neutraal tegenover de vervanging van hun werk door AI. Sommige mensen zijn zich wellicht niet volledig bewust van de mate waarin AI hun taken zou kunnen automatiseren.

Cybersecurity-schrijver bij Atlas VPN, Vilius Kardelis, deelt zijn gedachten over AI die de banen van mensen vervangt:

“Naarmate AI vordert, valt niet te ontkennen dat het de beroepsbevolking aanzienlijk zal beïnvloeden. Naarmate we vorderen, zal het cruciaal zijn om een evenwicht te vinden tussen innovatie en ethische overwegingen om ervoor te zorgen dat AI wordt gebruikt ten gunste van de samenleving.”

Meer optimisme

Terwijl sommigen optimistisch zijn over de voordelen van AI, zijn anderen angstig.

Ongeveer twee derde (67%) van de mensen voelt zich optimistisch over de voordelen die AI de samenleving kan brengen. Daarnaast is 60% van de respondenten enthousiast over AI-technologie.

Bijna drie op de vijf (57%) mensen voelen zich ontspannen over de toekomst van AI. Tegelijkertijd spreekt 48% en 47% van de respondenten zijn bezorgdheid of zelfs angst uit over de gevolgen van AI voor de mensheid. Bovendien is een kwart (24%) van de mensen verontwaardigd over AI-toepassingen.