Het Zweedse AAC Clyde Space krijgt de rechten om TNO’s geavanceerde optische technologie te gebruiken voor de productie en distributie van lasersatellietcommunicatieterminals. Het sluiten van deze licentieovereenkomst is een grote mijlpaal. Deze technologie verzendt satellietdata naar de aarde via laserstralen. Dit is veel sneller en veiliger dan conventionele communicatie via radiofrequenties. Bovendien levert FSO Instruments de optische kerncomponent van de terminal, die ook afgeleid is van TNO technologie. Dit maakt de weg vrij voor een internationale toeleveringsketen voor lasersatellietcommunicatieterminals.
Het wereldwijd actieve AAC Clyde Space, opgericht in 2019, is gespecialiseerd in kleine satelliettechnologieën en -diensten waarmee bedrijven, overheden en onderwijsorganisaties toegang krijgen tot hoogwaardige, actuele gegevens vanuit de ruimte. Deze gegevens hebben een breed scala aan toepassingen, van weersvoorspellingen tot precisielandbouw en milieumonitoring. In Delft is een vestiging van het bedrijf; AAC Hyperion.
Kees Buijsrogge, Directeur TNO Space: “Deze nieuwe samenwerking onderstreept TNO’s toewijding om de overdracht van onze technologie te versnellen, de groei van optische satellietcommunicatiemogelijkheden in Nederland te bevorderen en een robuust netwerk binnen Europa en de NAVO te versterken.”
De overeenkomst geeft ruimtevaarttechnologiebedrijf AAC Clyde Space het recht om de technologie van TNO’s lasercommunicatieterminal voor een periode van twintig jaar te gebruiken. Met afmetingen van 10 x 10 x 10 cm zijn deze terminals bij uitstek geschikt voor kleine satellieten, waarin AAC Clyde Space is gespecialiseerd. Hun doel is om een commercieel levensvatbare laserterminal voor kleine satellieten te maken die op grote schaal kan worden geproduceerd.
Om de terminal volledig te ontwikkelen heeft AAC Clyde Space aanvullende optische technologie nodig, die FSO Instruments zal leveren. Dit Nederlandse bedrijf voor optische instrumentatie sloot onlangs een soortgelijke licentieovereenkomst met TNO op het gebied van optische koppen, optische banken en een systeem voor grove puntuitlijning. Door verschillende licenties te verlenen voor de optische technologieën van TNO wordt een toeleveringsketen opgezet voor de productie van kleine satellietcommunicatieterminals, de eerste in zijn soort in Nederland.
Lasersatellietcommunicatie werkt door het vormen en verzenden van laserstralen over grote afstanden. Het zorgt voor verbindingen tussen grondstations, satellieten, vliegtuigen en onbemande luchtvaartuigen. Door te zenden via de infrarode golflengteband kan lasercommunicatie data-overdrachtssnelheden bereiken die 100 tot 1000 keer sneller zijn dan radiofrequenties, die momenteel worden gebruikt voor communicatie. Bovendien zijn lasercommunicatieverbindingen veiliger omdat er zeer smalle optische laserstralen worden gebruikt in plaats van brede radiosignalen.
Luis Gomes, CEO van AAC Clyde Space: “Vooruitgang op het gebied van nuttige ladingen met hoge datavolumes, zoals voor de toepassing van aardobservatie voor nanosatellieten CubeSats en SmallSats, heeft de behoefte aan verbeterde data-capaciteit in kleine vormfactoren duidelijk gemaakt. De wereldwijde vraag naar lasersatellietcommunicatietoepassingen neemt dus toe. Door deze samenwerking zijn we in staat om in te spelen op deze vraag en de Nederlandse internationale reputatie op het gebied van innovatieve New Space oplossingen te versterken.”
TNO ontwikkelt en bouwt al tientallen jaren optische instrumenten voor gebruik in de ruimte. In januari 2024 bracht TNO een succesvolle verbinding tot stand tussen de terminal op een Noorse satelliet en het optische grondstation van TNO in Den Haag. Deze succesvolle veldtest betekende een wereldprimeur voor snelle optische communicatie naar de aarde met behulp van een kleine en lichtgewicht optische terminal met Nederlandse technologie. De overeenkomst met AAC Clyde Space is gericht op het industrialiseren en commercialiseren van een variant van die terminal.
Door de toenemende vraag naar commerciële en overheidsgegevens is lasercommunicatietechnologie momenteel in opkomst. In de nabije toekomst zal de wereldwijde vraag naar lasersatellietcommunicatietoepassingen en -componenten naar verwachting exponentieel groeien.