In het vorige nummer van TBM is uitgebreid ingegaan op het netwerk van T-Mobile en wat de nieuwe kopers nu in handen hebben gekregen. Het artikel wat voor u ligt, gaat in op een aantal aspecten van VodafoneZiggo en hoe zij met 4G en 5G ontwikkelingen omgaan. Bij zaken die wat langer in het verleden liggen, wordt nog gerefereerd aan Ziggo en Vodafone als aparte bedrijven.
Zoals bekend, is VodafoneZiggo een unieke combinatie in de Wereld. Ziggo is sinds 2008 de samenvoeging van @Home, Casema en Multikabel. Liberty Global, de moeder van UPC, heeft in 2014 Ziggo overgenomen en als merknaam gehouden voor UPC en Ziggo samen. Daarmee zijn via een omweg alle regionale kabelbedrijven één bedrijf geworden. Liberty Global is wereldwijd de grootste aanbieder van breedband internet thuis met UPC actief in heel de wereld. In een aantal Europese landen is men nog steeds actief onder de naam UPC. Op een aantal plekken (zoals Duitsland, Tsjechië, Hongarije en Roemenië) is de business verkocht aan Vodafone. Alleen in Nederland heeft men een 50/50 Joint Venture opgericht met Vodafone. Dat maakt de besturing met twee grote moedermaatschappijen niet eenvoudig, beide organisaties zijn behoorlijk eigenwijs.
Coax of toch glasvezel
In de voorbije jaren was Ziggo een hele goede aanbieder van internetverbindingen, vooral toen KPN weinig investeerde in glasvezelnetwerken. Ziggo leverde veel hogere snelheden dan via DSL te krijgen was. Daardoor heeft Ziggo veel nieuwe klanten verwelkomd. Daarnaast had men met Formule 1 en andere sportevenementen een heel interessant TV aanbod. Ondertussen heeft KPN weer veel nieuwe glasvezelprojecten gestart en is druk bezig om klanten te werven. Glasvezel heeft uiteindelijk meer toekomst. VodafoneZiggo heeft een belangrijk deel van het centrale netwerk ook verglaast, naar verluid al 97 procent van de verbinding. Alleen het laatste deel vanuit de wijkkast naar het huis gaat nog over coax. De technische standaard voor internet over coax heet DOCSIS. VodafoneZiggo is druk bezig met de uitrol van GigaNet, wat dankzij DOCSIS 3.1 uiteindelijk 10 gigabit/s per seconde kan leveren. Er is zelfs al een verbeterde standaard, namelijk DOCSIS 4.0. Voor de hoogste snelheden is het wel noodzakelijk om zoveel mogelijk andere signalen te verwijderen, zoals het oude analoge FM radio. DOCSIS kan op de korte afstand van de wijkkast naar het huis hele hoge snelheden halen, maar is geen goedkope technologie. Uiteindelijk is het dan eenvoudiger om maar volledig naar glasvezel te gaan.
Een aantal kleinere kabelaanbieders (zoals Caiway en Delta) hebben de overstap al gemaakt naar glasvezel. Daarmee lijkt de toekomst van coax netwerken toch meer naar glasvezel te neigen. VodafoneZiggo gaat dus nu met GigaNet nog een stap maken, maar waarschijnlijk is dit wel de laatste stap. In Polen is Liberty Global, een van origine 100 procent kabelbedrijf, al begonnen met het leveren van IP diensten via glasvezel. Coax verbindingen maken gebruik van gecodeerde radiosignalen. Met DOCSIS 3.1 wordt heel complexe modulatie toegepast, wat kwetsbaarder is voor verstoring en kostbaarder is dan een veel toegepaste glasvezelverbinding. De voorsprong die VodafoneZiggo had op andere aanbieders in vaste internet- en televisiediensten, is snel aan het verdwijnen. Delta maakt nu al furore met 8 gigabit/s up en downlink over glasvezel, wat komend jaar op 1 miljoen aansluiting beschikbaar komt. Een mooie vergelijking is door Delta op hun website te zien (zie afbeelding).
Wat is het nou; 4G of 5G?
Op het Telecompaper congres in 2019 gaf VodafoneZiggo aan niet veel te voelen voor een grootschalige 5G uitrol, zolang er maar één frequentie (700 MHz) werd geveild. Men wilde eerst duidelijk hebben wat de veiling van de 3500 MHz band en de 26 GHz band zou kosten, de andere twee 5G banden. Daar hebben ze zich aan gehouden. Voordat de 700 MHz veiling goed en wel klaar was, had Vodafone in 2020 als eerste 5G gelanceerd in Nederland. Terwijl KPN en T-Mobile druk bezig waren met de vervanging van hun radionetwerk, hield VodafoneZiggo zoveel mogelijk de hand op de knip. Alleen de centrale processor van de zendmast (de Base Band Unit of BBU) is vervangen door een nieuw type, waarna dankzij een software upgrade 5G kon worden geactiveerd. Het 5G netwerk van VodafoneZiggo is daarmee misschien niet zo snel als dat van KPN en T-Mobile, maar het is gerealiseerd tegen minimale kosten. En op dit moment is er ook bij T-Mobile en KPN nauwelijks snelheidsverschil tussen 4G en 5G. 5G is op dit moment vooral een marketingtool. VodafoneZiggo heeft met de 5G primeur een mooie coupe gepleegd.
Radionetwerk
Ondertussen is ook VodafoneZiggo druk bezig met de upgrade van hun radionetwerk. Vanwege nieuwe dekkingseisen (onderdeel van de 700 MHz veiling), worden in een heel Nederland nieuwe sites gebouwd. Daarnaast worden ook op andere plekken upgrades uitgevoerd en de 700 MHz band uitgerold. Met name de laatste paar maanden gaat het om forse aantallen per maand. In tegenstelling tot KPN en T-Mobile, wordt de 700 MHz band nu gebruikt voor 4G. Als 5G echt relevant wordt en de 3500 MHz frequentie beschikbaar komt, kan VodafoneZiggo ook heel makkelijk de 700 MHz band aanzetten voor 5G.
VodafoneZiggo heeft de afgelopen jaren een radionetwerk gehad met veel verschillende hardware configuraties. Door KPN enT-Mobile is met Huawei radio apparatuur een verregaande standaardisatie doorgevoerd in de zendmasten en op de daken.
Vodafone heeft in de afgelopen 10 jaar heel veel verschillende hardware configuraties gebruikt. Elke keer dat er een nieuw product beschikbaar kwam bij Ericsson, ging men dit enthousiast implementeren. Vodafone Nederland is door de wereldwijde Vodafone groep vaak gebruikt als proeftuin voor nieuwe technologie. Voorbeelden zijn de 4G small cells en de eerste actieve antennes (zender geïntegreerd in de antenne). Door al die verschillende configuraties is onderhoud en lancering van nieuwe functies wel een uitdaging gebleken. Vodafone heeft er nooit voor gekozen om het hele netwerk te vervangen door nieuwe spullen, iets wat door KPN en T-Mobile in de afgelopen tien jaar al wel twe keer is gedaan. Meestal was de uitrol gerelateerd aan geld wat beschikbaar was voor upgrade. In 2013/2014 was er bijvoorbeeld veel geld beschikbaar voor de 4G roll-out, omdat de Vodafone groep zijn aandeel in Verizon Wireless US had verkocht.
Zoals het nu lijkt, zal men ook in de komende jaren gebruik maken van Ericsson als leverancier. Het Ericsson product portfolio is gelukkig flexibel, waardoor diverse configuraties ook in de toekomst ondersteund blijven. Voor Vodafone lijkt dat wel noodzakelijk. Vodafone heeft wel altijd op de centen gelet. Ook de configuratie van het transmissienetwerk (de verbindingen van en naar de zendmasten) was anders dan bij T-Mobile. Waar bij T-Mobile bijvoorbeeld tien zendmasten gezamenlijk op een glasvezelring van 1 Gbit/s zaten, waren dit bij Vodafone veel hogere aantallen. Dit had (en heeft misschien nog) impact op de maximale datasnelheid die mogelijk is, maar de investeringen zijn wel lager.
Conclusie
De samenwerking van Liberty Global en de Vodafone groep in VodafoneZiggo is uniek in de wereld. Voor de Nederlandse consument en zeker voor zakelijke klanten heeft de combinatie van een vast plus mobiel netwerk voordelen. Op het gebied van het vaste netwerk had VodafoneZiggo een sterke positie, maar wordt men technologisch nu voorbijgestreefd. Voor de lange termijn is een overstap naar volledig glasvezel denk ik noodzakelijk. Voor wat betreft het mobiele netwerk heeft VodafoneZiggo altijd een andere weg gekozen dan KPN en T-Mobile. Dit heeft voor kostenvoordelen gezorgd. Ook is men heel pragmatisch omgegaan met de komst van 5G. VodafoneZiggo loopt niet voorop in de race van snelste netwerk, maar is zeker bezig om ook van 5G een succes te maken. Voor de toekomst van het bedrijf is dat van groot belang.
