De verdeling van het frequentiespectrum en dynamisch spectrum management in het kader van de komst van 5G staan hoog op de agenda van het RDI voor 2023. Zo blijkt uit het jaarplan 2023 van de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI), voorheen Agentschap Telecom. Daarnaast spelen security annex digitale weerbaarheid en de energietransitie een belangrijke rol in de plannen voor komend jaar.
Zoals gezegd betekenen de ontwikkelingen rond spectrumverdeling een belangrijke rol voor de RDI, zo blijkt uit het Jaarwerkplan Toezicht 2023. De focus ligt daarbij op drie punten.
1 Nederlandse inbreng World Radio Conference: WRC23
“In 2023 wordt de World Radio Conference 2023 (WRC23) in Dubai gehouden. Hier vinden mondiale onderhandelingen over de verdeling van het spectrum plaats. Door onze inzet van expertise en technische kennis, werken we mee aan de behartiging van de Nederlandse belangen en zetten we in op een toekomstige beschikbaarheid van frequentieruimte die optimaal de Nederlandse en Europese belangen dient.”
2 Verdeling schaarse frequenties via veilingen
“De beschikbaarheid van digitale infrastructuur vergt een verdeling van het schaarse frequentiespectrum. We kunnen het spectrum op deze manier doelmatig benutten voor toepassingen waaraan maatschappij en economie waarde toekent, zoals mobiele communicatie en omroep. Het jaar 2023 staat in het teken van twee grote verdelingen op basis van een veiling; de veiling van de 3,5 GHz band ten behoeve van mobiele communicatietoepassingen en de veiling van de frequentiekavels ten behoeve van commerciële radio (zowel analoog/FM als digitaal/DAB+).
Voordat we de frequentieruimte in de 3,5 GHz-band kunnen verdelen, dienen we bestaand lokaal gebruik in deze band te migreren. In 2023 is de inzet gericht op het realiseren van deze migratie, door middel van het opstellen en uitvoeren van een migratieplan, monitoring van de uitvoering van dat plan door vergunninghouders, en het detecteren en eventueel interveniëren bij synchronisatieproblemen tussen lokaal gebruik onderling en/of met het landelijk openbaar gebruik.”
3 Klaar voor de toekomst: dynamisch spectrummanagement
“De toenemende schaarste aan het frequentiespectrum in bepaalde banden vereist een diepteinvestering ten aanzien van een andere manier van inzet en verdeling van dat spectrum: dynamisch spectrummanagement en medegebruik, ook wel sharing genoemd. Technologische ontwikkelingen als software-defined radio (SDR)5 en block chain bieden steeds meer mogelijkheden voor een dergelijke paradigmashift. Hiertoe zijn we in 2022 een pilot gestart, die we in 2023 doorzetten. Het nut van deze ontwikkeling gaan we in internationaal verband verder uitdragen.
Digitalisering en energievoorziening
De energietransitie is een belangrijk speerpunt voor de RDI. Digitale apparatuur en technologieën bieden oplossingen voor inzicht in en aansturing van een duurzame energievoorziening en daarmee efficiënter energieverbruik en een beschikbaar energiesysteem/elektriciteitsnet. Maar de digitalisering moet wel op een veilig en betrouwbare manier. Vanuit dat gegeven houdt de RDI in 2023 toezicht op apparatuur die zowel aan het elektriciteitsnet als het internet gekoppeld is, zoals laadpalen, warmtepompen, zonne-energiesystemen en thuisbatterijen. Ook houdt de RDI toezicht op graafwerkzaamheden die nodig zijn voor het verzwaren van de elektriciteitsnetten en de aanleg van warmtenetten.
In 2023 doet de RDI onderzoek naar de juiste werking van laadpalen: geven die daadwerkelijk de hoeveelheid elektriciteit die ze aangeven? De RDI onderzoekt ook de mogelijkheden die artificiële intelligentie (AI) kan bieden voor de afstemming van vraag en aanbod van energie. Door decentraal opgewekte elektriciteit vanuit zon of wind, kan dat aanbod namelijk variëren. En dat heeft risico’s voor netbalans en continuïteit.
Artificial Intelligence
AI heeft ook in andere geledingen van de maatschappij zijn intrede gedaan. Het is de technologie van de toekomst, maar stuurt ook nu al veel producten, productieprocessen en diensten aan. Het biedt veel kansen, maar er zijn ook nog vraagstukken te beantwoorden. Dat geldt zeker voor toepassingen in digitale apparatuur in het algemeen en in netwerk- en informatiesystemen in het bijzonder. Onder leiding van de RDI werken toezichthouders en marktpartijen in ons land daarom samen op gebied van kennisontwikkeling en het ontwikkelen van standaarden. Daarnaast is de RDI namens Nederland voorzitter van de Europese werkgroep van toezichthouders op AI.
Security en weerbaarheid van netwerken en diensten
Telecommunicatie moet zo goed mogelijk beschermd zijn tegen uitval en aantasting. Dat geldt ook voor sectoren als energie (gas, aardolie en elektra), internet infrastructuur en digitale diensterlening. Nu de regelgeving op Europees en nationaal niveau is uitgebreid, zullen we ons toezicht daarop intensiveren. Dat geldt ook voor het toezicht op elektronische identiteiten, vertrouwensdiensten en de informatieveiligheid van telecommunicatiediensten.
Alle belangrijke aandachtspunten voor 2023 van het RDI op een rij.
Is de infrastructuur aangelegd, verbonden en weerbaar?
• Ben ik bereikbaar op mijn mobiel en kan ik zelf bellen vanuit dit natuurgebied of drukbezocht
festivalterrein?
• En hoe zit dat met het bellen van het alarmnummer 112?
• Kan ik met 5G op mijn mobiel werken in de trein?
• Blijft de kabel naar mijn laadpaal ongeschonden bij graafwerkzaamheden?
• Heb ik mijn antenne-opstelpunt voldoende beveiligd tegen brand of vernieling?
• Kan ik als lokale omroep straks uitzenden op DAB+?
Zijn de netwerken en diensten continu bereikbaar, integer en veilig?
• Hartbewaking op afstand; is dat wel veilig?
• Kan ik mijn digitale handtekening veilig en betrouwbaar gebruiken?
• Kunnen klanten bij een aankoop via mijn bedrijfswebsite veilig een financiële transactie doen?
• Heb ik nog elektriciteit in geval van een hack bij mijn netbeheerder?
• Hoe kan ik als ondernemer er voor zorgen dat mijn kassasysteem blijft functioneren?
Werken de apparaten en instrumenten goed en veilig?
• Kan iemand mij afluisteren via de babyfoon?
• Verstoort de omvormer in mijn zonnepanelen mijn WIFI ontvangst in huis niet?
• Bied ik cyberveilige “slimme” apparatuur aan op mijn website?
• Is de elektromagnetische straling van de antenne op mijn flatgebouw onder de limiet?
• Is de 50 liter benzine die ik net tankte ook echt 50 liter?
