In de westerse maatschappij zijn we van de feiten (hoewel soms in twijfel getrokken).
Vraag wie iemand is en je krijgt naam, adres, woonplaats, geboortedatum, opleiding, beroep, enzovoort. Je krijgt nog nét niet het BSN-nummer of de pincode.
Hoe anders zijn de antwoorden die je in het oosten van onze planeet (gerekend vanaf de 0-Meridiaan) krijgt. Vraag bijvoorbeeld in Israël aan iemand in de Joodse traditie wie iemand is, dan volgt er een heel relaas. Er wordt een verhaal verteld. En zo’n verhaal geeft zoveel meer informatie, veel meer dan onze koele opsomming. Het mooiste voorbeeld is het meest gelezen boek ter wereld, de Bijbel. Het staat vol met verhalen (niet allemaal even makkelijk en niet allemaal even mooi, maar grotendeels met een mooie boodschap).
Zo besloot ik bijna 30 jaar geleden, bij het overlijden van mijn vader, bij het in memoriam een verhaal te vertellen (gebaseerd op een echte gebeurtenis) dat mijn vader karakteriseerde. Het ging over zijn handelen in een bepaalde situatie, wat hem typeerde als diegene die hij werkelijk was.
Enige tijd geleden heb ik een verhaal geschreven om op te nemen in een offerteaanvraag. Hoe maak je duidelijk waar je als organisatie wilt staan over een aantal jaren? Beschrijvingen van beschikbaarheid, capaciteit, functionaliteiten, enzovoorts zijn dan niet voldoende. Ze beschrijven wat er moet worden aangeboden. Dat is belangrijk voor de aanbieding. Zeker. Maar dat helpt niet om je als aanbieder in te leven aan wat voor organisatie je die aanbieding doen. Het inleven in een verhaal kan helpen om vragen te stellen voor de nota van inlichtingen, die anders misschien niet gesteld zouden zijn.
Het liep anders, de klant wilde het verhaal toch liever niet gebruiken. Overigens inspireerde het door mij geschreven verhaal wel het projectteam.
Op het moment van het schrijven van deze column (juni) heb ik voor een ander project een ‘dreampaper’ geschreven. Het moet inspiratie bieden aan te interviewen medewerkers om out-of-the-box te denken. Ook enkele marktpartijen zullen deze dreampaper krijgen om hun presentatie aan deze klant over de toekomstvisie te finetunen.
Medewerkers dromen soms over hun werk, hoe ze beter hun vak kunnen uitoefenen, de mooie en leuke dingen kunnen doen en minder onnodig of minder tijdrovend werk kunnen doen die hun afhoudt van de reden waarom men juist voor dit werk heeft gekozen. Dromen zijn vergezichten, ‘wat zou het toch mooi zijn als…..’. Die verhalen dragen bij aan de zoektocht naar zinvolle innovaties.
Daarom zou ik ervoor willen pleiten dat we vaker verhalen vertellen, wat vaker een sfeer neerzetten die uitdaagt tot instappen en meerijden met de Delorean van ‘Back to the future’.
Samen dromen, kijken wat te realiseren valt. Samen bedenken hoe de toekomst eruit zou kunnen zien. En dan samen tot een concept komen. Dan komen die feiten en cijfers vanzelf wel.
En voor wie zegt ‘lekker dit verhaal, deze column, maar doe dat maar eens bij een aanbesteding’. Dan zeg ik: “Een verhaal in een aanbestedingsdocument, daar kun je toch vragen over stellen”?
Ik wens u veel mooie dromen en mooie verhalen toe.
Marcel Ederveen
Senior Consultant
MEcom Consulting (verbonden aan Nivo)
