Een stabiele dataverbinding is onmisbaar voor een intelligente verkeersregelinstallatie (iVRI). “Maar de aanleg van kabels is soms niet praktisch, zeker op afgelegen plekken”, zegt Dennis Huijbers, themabeheerder iVRI bij de provincie Noord-Brabant. KPN biedt nu een hoogwaardig draadloos alternatief. “We besparen hiermee veel tijd én tienduizenden euro’s per verkeersinstallatie.”
Op de meeste kruispunten in Nederland wordt het verkeer geregeld door een traditionele VRI, die aan de hand van lussen in het wegdek weet waar de voertuigen staan of rijden. Langzaam maar zeker maakt de VRI plaats voor zijn ‘connected’ opvolger: de iVRI. Deze intelligente verkeerslichten maken gebruik van nieuwe technologieën om steeds complexere verkeersstromen te optimaliseren, weggebruikers te informeren en bepaalde typen verkeer prioriteit te verlenen.
Transitie naar iVRI’s
Een iVRI heeft continu interactie met andere verkeersregelsystemen en weggebruikers. “Met een iVRI wordt het mogelijk om weggebruikers via boordcomputers en apps te informeren over verkeerslichten en wachttijden, wat de veiligheid en het comfort bevordert”, vertelt Huijbers. “Ook kan het verkeer efficiënter worden geregeld. En je kunt belangrijk verkeer, zoals ambulances met een patiënt erin of vrachtvervoer, herkennen en specifieke prioriteit geven.”
Als themabeheerder vertaalt Huijbers provinciaal beleid naar concrete plannen voor de provinciale infrastructuur in Noord-Brabant. In het provinciale areaal is ruim een derde van de verkeersregelinstallaties al een iVRI; landelijk zo’n 10 procent. “Noord-Brabant is een aanjager van innovatie. Wij leggen nu het fundament voor een transitie waarin meerdere marktpartijen een rol spelen. Om als weggebruiker te kunnen communiceren met een iVRI is namelijk een ‘connected’ voertuig of een app nodig. Ook vereist dit een dataketen van verschillende marktpartijen.”
Draadloze verbinding
Betrouwbare connectiviteit is cruciaal voor een goede werking van iVRI’s. Huijbers: “Meestal maken we hiervoor gebruik van bekabelde verbindingen zoals xDSL en glasvezel. Maar op een aantal plekken was dit niet praktisch vanwege de grote afstand tot een koper- of glasvezelpunt. Daarom zijn we ons gaan oriënteren op draadloze verbindingen. Standaard 4G bleek niet aan onze eisen te voldoen. Wanneer veel mensen op een bepaalde plek gebruikmaken van 4G, bijvoorbeeld tijdens een festival, in een file of na een ongeluk, kan het netwerk vol raken. Een gebruiker kan dan tijdelijk een mindere snelheid en beschikbaarheid ervaren, maar het is funest voor de stabiliteit van de iVRI-werking.”
De zoektocht naar een hoogwaardig alternatief voor 4G leidde naar Quality of Service (QoS), een draadloze premium 4G/5G-dienst om iVRI’s veilig en betrouwbaar aan te sluiten. QoS maakt verbinding via een veilig privénetwerk (APN) dat vervolgens prioriteit krijgt op het netwerk van KPN. “Alleen al uit financieel oogpunt was dit het proberen waard”, aldus Huijbers. “Investeringskosten voor bekabelde verbindingen kunnen oplopen tot tienduizenden euro’s per iVRI. De investering blijft nu beperkt tot de aanschaf van een router. Ook de snellere levertijd sprak ons aan.”
Netwerkscan zonder kosten
De implementatie begon met een netwerkscan. “Op iedere locatie kwam KPN de dekking meten. Via welke mast loopt de verbinding? Hoe zit het met de redundantie? Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat financiert tijdelijk dit vooronderzoek als innovatiepush.” De uitkomst was positief. KPN en partner Vialis kregen de opdracht om QoS voor vier iVRI’s als structurele oplossing te implementeren. “Binnen 12 weken waren ze operationeel. Dit zou uiteindelijk binnen 6 weken moeten kunnen nu de QoS-dienst ook bij Vialis aan het standaard portfolio is toegevoegd.”
De QoS-toepassing is ook op twee locaties als tijdelijke oplossing geïmplementeerd. “Dankzij onze opgedane ervaring met QoS konden we hier binnen een paar weken een draadloze verbinding opzetten.”
Betrouwbare connectiviteit
Huijbers is sowieso zeer positief over QoS. “Het doet precies hetzelfde als een bekabelde verbinding, maar het is sneller te implementeren en veel goedkoper. Uiteindelijk maakt het mij niet zoveel uit hoe de verbinding tot stand komt, als het maar werkt. En QoS werkt uitstekend.” De themabeheerder iVRI heeft nog wel een wens voor de toekomst. “Het zou mooi zijn als ik meer inzicht krijg in de snelheid en beschikbaarheid.”
Bij sommige wegbeheerders zijn er nog twijfels over het draadloos verbinden van iVRI’s. “Wij hebben deze innovatie nu op verschillende plekken toegepast en merken dat het uitstekend werkt en voldoet aan de verwachtingen”, stelt Huijbers. Hij zou de optie van QoS vooral aanbevelen aan provincies en gemeenten met veel buitengebied. “Daar zijn de afstanden tot internetknooppunten vaak groter.” Volgens Huijbers is de potentie voor bredere inzet enorm. “Dit is een toekomstbestendige techniek, zeker in combinatie met de verdere implementatie van het snellere 5G. We volgen de ontwikkelingen op de voet.”
Dennis Huijbers (l), Themabeheerder iVRI bij provincie Noord-Brabant, en Niels Eickhof (r), Teamleider Verkeersprojecten bij Vialis, bij een ontsloten straatkast in Noord-Brabant. (bron KPN)
