De Nederlandse Innovatie Monitor 2025, Gepubliceerd door SEO Economisch Onderzoek, schetst een verdeeld en kwetsbaar innovatielandschap. Terwijl het Nederlandse bedrijfsleven te maken krijgt met geopolitieke spanningen, stijgende defensie-uitgaven en een groeiende afhankelijkheid van vitale voorzieningen, blijven de daadwerkelijke innovatie-inspanningen verrassend stabiel. Tegelijkertijd blijken ambities rond verduurzaming en sleuteltechnologieën – zoals AI – minder voortvarend dan gehoopt.
Een groot deel van de bedrijven is binnen een halve dag niet meer operationeel bij uitval van stroom, telecom of ICT-diensten. Slechts 6 procent functioneert nog na een week zonder elektriciteit. Toch heeft één op de vijf bedrijven nog geen enkele voorzorgsmaatregel getroffen. De kloof tussen risico’s en voorbereiding is daarmee pijnlijk zichtbaar.
Rol voor ICT- en telecomsector in het vergroten van weerbaarheid
De toegenomen kwetsbaarheid van bedrijven biedt een duidelijke kans voor ICT- en telecomdienstverleners om meerwaarde te leveren. Oplossingen zoals back-upconnectiviteit, private 5G, redundante netwerken, hybride cloudoplossingen en voorspellende monitoring kunnen direct bijdragen aan de continuïteit van bedrijfsvoering. Ook cybersecurity, identity management en slimme failovermechanismen worden steeds vaker als essentieel ervaren in risicobeheersing. Door klanten te ondersteunen met advies, implementatie en beheer, positioneren partners zich als cruciale schakels in het versterken van operationele weerbaarheid – juist nu de afhankelijkheid van digitale infrastructuur groeit.
Samen sterker: ecosysteemdenken en veerkracht
Bedrijven die samenwerken in netwerken en investeren in robuustheid, flexibiliteit en sociale cohesie blijken weerbaarder. Juist in tijden van onzekerheid is samenwerking binnen ecosystemen cruciaal, een ontwikkeling die ook in de telecom- en ICT-sector zichtbaar is.
AI-volwassenheid groeit, andere sleuteltechnologieën blijven achter
Waar de toepassing van kunstmatige intelligentie een duidelijke groeicurve toont – vooral onder jonge, internationaal actieve ICT-bedrijven – blijft de adoptie van andere sleuteltechnologieën achter. Denk aan robotica, fotonica, quantumtechnologie of biotechnologie. Deze trage implementatie wringt met het nationale belang van strategische autonomie en toekomstig verdienvermogen.
Defensiebudget biedt kansen én risico’s
De verhoging van het defensiebudget zet druk op de arbeidsmarkt, met name op specialistische R&D-capaciteit. Bedrijven verwachten verdringing, maar zien ook groeimogelijkheden, vooral in de ICT. Deze sector voorziet toenemende vraag en nieuwe marktkansen. Andere sectoren, zoals publieke dienstverlening, zijn somberder gestemd.
De Nederlandse Innovatie Monitor is een van de grootste jaarlijkse vragenlijstonderzoeken naar innovatie en ondernemerschap in Nederland. Op initiatief van het Amsterdam Centre for Business Innovation (ACBI) van de Universiteit van Amsterdam (UvA) wordt ondernemend Nederland ieder voorjaar ondervraagd over ontwikkelingen binnen hun organisatie op het gebied van innovatie, duurzaamheid, inzet van nieuwe technologieën, investeringen en bedrijfsprestaties. Het onderzoek wordt uitgevoerd door SEO Economisch Onderzoek (SEO).
De kernbevindingen op een rij:
- Bedrijven zijn verdeeld over invloed van de geopolitieke context op hun bedrijfsvoering
- Het Nederlandse bedrijfsleven is kwetsbaar voor uitval van essentiële voorzieningen
- Hogere defensie-uitgaven zorgen voor krapte en verdringing, maar bieden ook kansen
- De volwassenheid van bedrijven op het gebied van kunstmatige intelligentie neemt toe
- De toepassing van veel andere sleuteltechnologieën is vooralsnog beperkt
- Bedrijven worden steeds minder klimaatambitieus
- Innovatie-inspanningen, bedrijfsprestaties en investeringen vertonen wisselend beeld
