In het eerste half jaar van 2023 komen de online bestedingen van Nederlandse consumenten uit op € 16,3 miljard, 2% meer dan dezelfde periode vorig jaar. Het aantal online aankopen in het eerste half jaar blijft stabiel op 167,8 miljoen. Ook het aandeel van online is stabiel: net als vorig jaar wordt 31% van de totale bestedingen online uitgegeven, en 11% van het totale aantal aankopen gaat online.
Opvallend is dat het online aandeel in de totale telecombestedingen binnen retail met 7 % daalden van 61 naar 54 %. Bij IT-producten bleef het niveau onveranderd op 71 % en bij consumentenelektronica daalde het 1 % naar 47 %. Het gemiddeld besteed bedrag per aankoop daalde bij Telecom 13 %, van 386 naar 337 euro.
Waar consumenten in Q1 nog 5% meer uitgaven online, is dat in het tweede kwartaal gedaald naar -1%. “We zien zowel online als offline dat consumenten minder besteden aan producten. Ze proberen geld te besparen door aankopen uit te stellen, prijzen te vergelijken en hun vaste lasten te verlagen”, vertelt Marlene ten Ham, algemeen directeur bij Thuiswinkel.org. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van de Thuiswinkel Markt Monitor, het onderzoek naar online consumentenbestedingen in Nederland. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door GfK in opdracht van Thuiswinkel.org en Retail Insiders en is in samenwerking met PostNL, Betaalvereniging Nederland en Currence.
Minder uitgaven aan producten
Het aandeel online in de totale bestedingen is stabiel gebleven op 31%. Voor producten is het aandeel teruggelopen van 23% naar 22%. Bij diensten is het aandeel toegenomen van 86% naar 87%. Het aandeel online in het aantal aankopen is eveneens stabiel (11%), zowel voor producten (10%) als diensten (87%). Consumenten geven in het eerste half jaar van 2023 3% minder online uit aan producten dan in dezelfde periode vorig jaar. Met name in de categorieën Telecom en Home & Living zien we dat er minder besteed wordt (-14% en -10% respectievelijk). Aan Sport & Recreatie en DIY/Garden wordt juist meer uitgegeven dan vorig jaar (+9% en +6%).
“Tijdens de coronaperiode hebben consumenten geïnvesteerd in hun huis en thuiswerksituatie, dus die aankopen zijn toen al gedaan. Nu kiezen consumenten eerder voor evenementen, dagjes uit of zelf dingen opknappen. In vergelijking met 2019, de periode voor COVID-19, geeft de Nederlandse consument nog altijd meer uit aan online aankopen. Dit kan te maken hebben met prijsstijgingen, maar we zien ook dat het aandeel online ten opzichte van de totale bestedingen nog steeds hoger is dan toen” -Marlene ten Ham.
Ook het aantal productaankopen is gedaald met 1%. Dit wordt met name veroorzaakt door Kleding (-12%) en Health & Beauty (-12%). Sport & Recreatie (+12%) en DIY/Garden (+10%) worden juist vaker gekocht.
Bestedingen vakanties en evenementen groeien, consument bespaart op verzekeringen
De online dienstensector blijft daarentegen juist groeien na corona. In het eerste half jaar van 2023 is er 10% meer online uitgegeven aan diensten dan in het eerste half jaar van 2022. Ook het aantal online aankopen van diensten is 5% hoger dan vorig jaar. De groeicijfers worden zowel voor bestedingen als voor aankopen gedreven door pakketreizen (+19% bestedingen, +7% aankopen), losse vliegtickets & accommodaties (+12%, +2%) en evenementen (+13%, +10%). Verzekeringen laten juist een daling in bestedingen en aankopen zien (-11% en -20%, respectievelijk). “Consumenten besparen dus niet op ervaringen, maar wel op vaste lasten zoals verzekeringen en telecom. Diensten worden ook steeds vaker online gekocht, van 83% van de totale aankopen in 2019 naar 87% in 2023. Tijdens het online winkelen kun je gemakkelijk vergelijken, op zowel aanbod als prijs”, aldus Ten Ham. Zo groeide de markt voor diensten 10%, terwijl die voor producten 3 % daalde.
Cross-border aankopen nemen toe
Consumenten doen steeds vaker online aankopen buiten de Nederlandse markt. Het aantal cross-border aankopen stijgt (+13%) evenals de bestedingen die in het buitenland worden gedaan (+8%). Hier zit ook weer een verschil tussen producten en diensten. Het aantal online cross-border productaankopen stijgt (+15%), terwijl het online besteed bedrag aan producten cross-border juist daalt (-6%). De Nederlandse consument koopt dus meer producten voor minder geld over de grens. Bij diensten stijgen zowel het aantal aankopen (+6%) als de bestedingen (+22%).
Het grootste aandeel van de Nederlandse cross-border bestedingen gaat nog steeds naar Duitsland (24%), maar dit laat de afgelopen jaren wel een dalende trend zien. Groot-Brittannië laat het afgelopen jaar juist een stijging zien (van 8% naar 11%), evenals China (van 5% naar 6%).
Het aantal aankopen dat via de smartphone is gedaan blijft stijgen, van 33% in het eerste half jaar van 2022 naar 35% in het eerste half jaar van 2023. Dit gaat ten koste van het aantal aankopen dat gedaan wordt via de tablet (van 13% naar 12%) en desktop/laptop (van 52% naar 51%). iDEAL groeit in online bestedingen (van 61% naar 62%) en aantal online aankopen (van 70% naar 71%). Het gebruik van de creditcard stijgt in zowel bestedingen (van 14% naar 15%) en aankopen (van 8% naar 9%), met name door cross-border aankopen. Ook het aandeel van Klarna groeit verder door: het aandeel in de online aankopen is gestegen van 2% naar 3%.
