Het is het bekende patroon in de evolutie van de mobiele netwerken. Tussen de introductie van twee grote standaarden, is er altijd een tussenstap. Zo ook bij 5G. De nieuwe 6G-variant laat nog een paar jaar op zich wachten, maar 5G Advanced, ook wel 5.5G genaamd, is een grote stap in die richting.
Mobiele netwerken ontwikkelen zich langs een vast en nauwkeurig beschreven stramien. Met een grote regelmaat worden nieuwe releases geïntroduceerd. 3GPP (3G Partnership Program) levert met een vaste regelmaat updates op de bestaande mobiele standaard/ release. Momenteel is Release 18 de nieuwste. De komende twee jaren vormen release 19 en 20 de verdere opmaat naar de 6G-standaard die in release 21 wordt beschreven. Verwacht wordt dat die standaard in 2027/2028 het levenslicht ziet. Dat past in de lijn dat elke 10 jaar een nieuwe generatie mobiel netwerk geïntroduceerd wordt.
5G Advanced komt er nu al aan
In Nederland is eigenlijk nog steeds niet begonnen met het uitrollen van een echt solide en snel hoogfrequent 5G-netwerk. De beschikbaarheid van 3,5 GHz (N78) is de belemmerende factor. Later dit jaar zal dit verholpen zijn en wordt een compleet 5G-netwerk met bijbehorende breedbandige specificatie een feit. Met name zakelijke gebruikers zullen baat hebben bij 5G. Voor de consument zal de technologie weinig extra brengen. Met de huidige netwerken, die 5G NSA (Non-StandAlone) zijn en laagfrequent 5G-radio’s combineren met het 4G-netwerk, is de bandbreedte voor de toepassingen die consumenten hebben al ruim voldoende. Zakelijke gebruikers snakken naar 5G en dan vooral 5G SA (StandAlone), omdat de functionaliteit verder gaat dan louter meer bandbreedte. Ericsson, Huawei en Nokia, zijn nu al klaar om de stap te maken. Zij kunnen in de loop van 2024 de complete infrastructuur leveren.
De snelste ontwikkeling in de mobiele industrie
Al in de beginfase heeft het tempo van de uitrol van 5G-netwerken die van de 4G-netwerken overtroffen. Twee jaar na de lancering waren er 25 miljoen aansluitingen op 60 netwerken. Twee jaar na de eerste lancering van 5G waren daarentegen 340 miljoen aansluitingen op 155 netwerken een feit. 3GPP standaardiseerde ’s werelds eerste 5G New Radio (NR) oplossing in ‘Release 15’. De belangrijkste verbeteringen die deze upgrade opleverde, hadden betrekking op drie gebieden: mobiele breedband (eMBB), ultra betrouwbare communicatie met lagere latency (URLLC) en massale machinetype communicatie (mMTC). 3GPP release 15 vormde de basis voor 5G Non-Standalone (NSA) implementaties, deze waren dus nog steeds afhankelijk van 4G LTE-infrastructuur. Release 15 heeft ook de introductie van 5G Standalone (SA) geregeld, waarbij het 5G New Radio systeem wordt aangevuld met een volledige Standalone 5G Core met optionele cloud-gebaseerde netwerkfuncties. 3GPP volgde vervolgens met Releases 16 en 17, die elk verbeteringen introduceerden voor Industrial IoT (IIoT), inclusief innovaties om tijdgevoelige communicatie (TSC) te ondersteunen.
Zakelijke markt
Voor mobiele operators biedt deze technologie de mogelijkheid om diensten aan te bieden in industriële omgevingen, zoals mijnbouw en transport, maar ook om zakelijke klanten de kans te bieden hun activiteiten en processen te digitaliseren. Industrie 4.0 is een van de eerste sectoren die echt kan profiteren van 5G-diensten om de productiviteit en productie te verbeteren. Industrie 4.0 maakt al volop gebruik van 5G SA via private netwerken. De lancering van Release 18 markeert opnieuw een belangrijke evolutie in 5G-technologie die de industrie naar het 5G-Advanced tijdperk zal brengen.
De belangrijkste verbeteringen van 5.5G
Het opgewaardeerde 5.5G-netwerk zal een verbeterde gebruikerservaring bieden. Zo introduceert het een bandbreedte die in de uplink groeit tot 1 Gbit/s en downlink tot 10 Gbit/s, alsmede het verminderen van de latency tot slechts enkele ms. Hoe hoger de frequentieband, des te lager de latency.
De opwaardering zal ook weer nieuwe diensten mogelijk maken die verder gaan dan traditionele communicatie. Door de introductie van een verbeterde plaatsbepaling (binnen en buiten), met een nauwkeurigheid in het sub-10 cm bereik en aangevuld met een tijdsynchronisatie, biedt 5G-Advanced voordelen voor diverse toepassingen, zoals smart power grid control, industriële automatisering en realtime financiële transacties.
Door de nieuwe radiotechnieken en aanvullend spectrum in nieuwe banden zoals microwave en 6 GHz, zal het bereik van het netwerk worden vergroot en de service beschikbaar maken voor nieuwe marktsegmenten. Denk aan innovaties voor verbeterde dekking, verbeterde goedkope massale IoT en verdere ondersteuning voor niet-terrestrische netwerken (NTN) en drones. De verbetering zal helpen de digitale kloof te verkleinen naar het platteland en gebieden met weinig dekking, waardoor mensen toegang krijgen tot economische kansen en de voordelen van mobiele connectiviteit. Het zal ook fundamenteel zijn voor de werking van bestuurderloze auto’s, autonome robots en industriële automatiseringssystemen.
5G-Advanced krijgt operationele functies die gericht zijn op het verbeteren en optimaliseren van het 5G-platform en de werking ervan, door de introductie van AI/ML-, de convergentie tussen draadloze en bekabelde infrastructuur en verbeteringen op het gebied van energieefficiëntie. Deze operationele verbeteringen zullen zorgen voor een efficiënte netwerkuitbreiding tegen lagere operationele kosten.
Dat alles dichtbij is blijkt volgens de laatste informatie vanuit de smartphone-industrie. Voor 5G Advanced is de Qualcomm SnapDragon X75 5G nodig. De nieuwe iPhone 16 is volgens Qualcomm de eerste die deze zal gebruiken, Android komt kort daarna.
